Wereldhit van Batsheva Dance Company in Amsterdam

Twee jaar terug trad de Batsheva Dance Company in Nederland op. Toch is het inmiddels zeven jaar geleden dat het Israëlische gezelschap hier een groots, avondvullend werk, Three van zijn charismatische artistiek leider Ohad Naharin, bracht. Batsheva komt nu met Naharins nieuwste werk, SADEH21. Het is een wereldhit.

Anita van Dolen, dansprogrammeur van de Amsterdamse Stadsschouwburg, is oprecht geraakt door SADEH21. ‘Eindelijk weer een ‘échte Ohad’. Luchtig in aanpak, maar het grijpt je naar de keel om te zien wat hij uit zijn dansers haalt.’  Ze is niet de enige die er zo over denkt. De nieuwe productie, gemaakt na een lange artistieke luwte – eerst verloor Naharin zijn vrouw, vervolgens kreeg hij een nieuwe relatie en werd opnieuw vader – is in de internationale pers met vijf-sterrenrecensies onthaald. ‘Het cumulatieve effect van SADEH21 is overdonderend’, aldus The Guardian. En The Australian schrijft: ‘Het stuk lijkt elke beweging die je ooit hebt gezien te bevatten, maar dan samengebracht op een manier waarvan je nooit had kúnnen dromen.’

Briljante abstracte dans
SADEH21 is een ‘patchwork’ van 21 losse dansfragmenten. De complete registratie geeft Batsheva niet vrij, maar de compilatie onthult al genoeg. De dans is – zoals ook al in Three – puurder en minder theatraal dan voorheen, maar onverminderd prachtig is de combinatie van detaillering, kracht en attaque enerzijds, en organisch vloeiende en onvoorstelbaar elastische gaga-bewegingen anderzijds. Gaga is een door Naharin, na een rugblessure, ontwikkelde trainingstechniek. Je kunt SADEH21 enkel als abstract kunstwerk ondergaan – en een topavond hebben – maar Naharins werk kent altijd meerdere lagen, veelal met verwijzing naar de politieke en sociale situatie in zijn land, ook al spreekt hij zich daarover nooit uit. Zelfs toen hij in zijn beroemde ‘stoelendans’ Echad mi yodea de dansers typisch Joods-orthodoxe hoeden liet dragen, was zijn enige commentaar: ‘Dat zijn nu eenmaal de hoeden die hier verkocht worden.’ ‘Sadeh’ is Hebreeuws voor ‘onderzoeksveld’, maar zou hier heel goed ook symbool kunnen staan voor ‘oorlogsveld’. Van Dolen: ‘De bewegingen hebben regelmatig iets militaristisch en vaak moet het individu zich staande zien te houden binnen de massa.’ SADEH21 is briljante abstracte dans, maar laat zich ook bekijken als reflectie op situatie in het de Midden-Oosten.

Batsheva Dance Company met SADEH21: 9 en 10 januari in de Stadsschouwburg Amsterdam. www.ssba.nl.

Tekst: Astrid van Leeuwen,  foto: Gadi Dagon

Meer weten

Genre: