Liefdevol blijven hangen in verlangen

Zou Erik Whien weer zo’n geslaagde acteursvoorstelling maken van Oom Wanja als hij vorig jaar deed met Who’s afraid of Virginia Woolf. Meer dan dat. De tekstbewerking van Casper Vandeputte en de regie houden humor en tragiek mooi in balans. En ja, deze Oom Wanja is ook een feest van fraai acteren.

Neem de opkomst van Wanja. Minuten lang staat hij daar, zoekend naar een houding. Hij is sympathiek, aandoenlijk, grappig, treurig en onhandig, maar doet ook zijn best om een beetje stoer te zijn. Al die eigenschappen vertolkt Jeroen de Man schijnbaar moeiteloos, voordat hij aan zijn beroemde openingszin toekomt. Tsja. Groots is dat. Het zijn van die momenten die mij doen beseffen waarom ik zo van toneel houd.

Vandeputte schreef een soepele tekst waarin ook ruimte is voor humor die door Whien in zijn regie met graagte, maar niet te gretig, wordt toegepast. De toon wordt al snel gezet met de opkomst van de professor samen met Sonja, die in een vloeiende beweging ook vrijwel meteen weer afgaan. Bijzonder grappig. Het toneelbeeld, een rommeltje van opgetaste huisraad achter enkele schotten van geperst hout, is even simpel als doeltreffend. Het verbeeldt de chaos die het landgoed beheerst sinds de komst van de professor, maar kondigt ook een afscheid aan.

De oude zieke professor is uit de stad gekomen om zich op het landgoed van Wanja en zijn nichtje Sonja te laten behandelen door dokter Astrov die ook graag filosofeert over het belang van bossen voor de aarde. Maar Astrov, aantrekkelijk geacteerd door Ali Ben Horsting, speelt niets klaar, net als de andere personages die allemaal blijven hangen in verlangen. Bij Wanja komt dat het sterkst tot uiting, maar hij is dan ook de hoofdpersoon, hoewel in andere ensceneringen die rol vaak voor Astrov is weg gelegd.

Naomi Velissariou imponeert als Jelena met haar even statige als gepassioneerde performance. De professor van Han Kerckhoffs is een oude mopperkont die niettemin het plezier vertegenwoordigt. Hij is dan ook de enige personage met een succesvol leven. Ook Mariana Aparicio Torres als Sonja  is prachtig om naar te kijken. Net als Jelena, valt zij voor Astrov, maar laat dat slechts op één moment blijken, maar dat is dan ook een schitterend moment in al zijn tragiek. 
Dat is de grootste troef van deze regie. Je voelt mee met al die mensen die zo worstelen met het vinden van hun levensgeluk, maar niet verder komen dan een beetje aan rotzooien. Zoeken en niet vinden is de essentie van Tsjechovs toneelwerk. Dat wordt in deze aantrekkelijke toneelvoorstelling liefdevol getoond. Prachtig.

Oom Wanja – Toneelschuur Producties, gezien op 28-2 in de Toneelschuur, te zien t/m 23-4.

Foto: Sanne Peper