4

Vluchteling vecht met slagwerkbeambte in Dead end van Via Berlin

Aan de noordkant van Terschelling is het strand een altijd weer indrukwekkende onmetelijke vlakte. In de verte staat het decor van Dead End, de muziektheatervoorstelling van Via Berlin in coproductie met Orkater.

‘Kijk, daar ligt een zeehond’ hoor ik iemand achter me zeggen. ‘Echt, hij beweegt’. Het blijkt een acteur te zijn. Hij komt ons tegemoet vanaf honderden meters ver maar moet daarvoor vele hindernissen nemen. Hij lijkt gevangen zowel letterlijk als figuurlijk. Hoe hij uit de zee is gekomen is onduidelijk, maar we weten met de nog altijd toenemende stroom vluchtelingen dat mensen van alles ondernemen om in Fort Europa te geraken. Deze man, gespeeld door Gerindo Kartadinata, neemt alle barrières.

Hij levert strijd met een grenswacht. Die heeft geen mitrailleur als wapen, maar slagwerk. Dead End begint met lieflijk spel van Sytze Pruiksma op de cymbaal. De grenszone wordt gevormd door een groot aantal trommels en houten blokken die ook als percussie worden ingezet. Bij elkaar een meter of zeven slagwerk in de breedte. Pruiksma, nooit vies van een beetje theatraliteit als hij musiceert, is hier als een vis in het water. Zijn rake meppen krijgen een elektronisch echo-effect waardoor het geluid dreigend klinkt. De ME-uitdossing van Pruiksma doet de rest. Met deze bewaker valt niet te spotten.

De slagwerker bewaakt de zone nauwgezet. Regelmatig kruipt hij op het dak van zijn uitkijkpost. Zodra hij de man heeft ontwaard, begint het gevecht. Uiteindelijk slaagt de man er in zijn veilige haven te bereiken. Hoe dat gebeurt moet je vooral zelf gaan zien. Het spel, de wanhoop en de verbetenheid van de vluchteling op deze weidse vlakte maken dat je je als toeschouwer heel klein voelt. Dat ik op de tribune met zeer harde wind compleet gezandstraald wordt, is betekenisloos als je bedenkt wat de vluchteling heeft meegemaakt.
Na het drieluik over oorlog (Een mond vol zand, Vanaf nu heet je Pjotr en Home Sweet Home), neemt Via Berlin nu illegaliteit als onderwerp. Dead End is het eerste deel uit deze serie en ook het regiedebuut van Dagmar Slagmolen. Via Berlin toont opnieuw zijn engagement in een prachtige voorstelling die dit najaar in de theaters een vervolg krijgt met Comfortzone.

Via Berlin in coproductie met Orkater- Dead end, gezien op 13 juni op Oerol