4

Koor in de hoofdrol in overrompelende Oresteia

Het verhaal is al vaak verteld, maar deze klassieke vertelling is met name door de rol van het koor en de functionele composities van Boudewijn Tarenskeen bewerkt tot een meeslepend muziektheater. Op de achtergrond zien we het provocerende  schilderij uit 1866 van Courbet L‘origine du monde waarbij de vraag is of het naakte lichaam is onthoofd. 

Na een adembenemend begin wachten we lange tijd in spannende stilte af. Prachtig is deze opmaat van de voorstelling waarna de oude mannetjes het tempo weer inzetten. Een  prestatie van timing en tempo door de jonge acteurs  die loepzuiver zingen en transformeren van oude mannetjes naar slavinnen, dochters van wraak en kinderen van de nacht.

“De vrouw is de broeikas waarin het zaad van de man tot wasdom komt.”

Klytaimnestra (Klyt) wordt gespeeld door Malou Gorter die de koningin sterk en zelfbewust neerzet, de tweestrijd is in haar ogen te zien. Hoewel ze verschrikkelijke daden pleegt, ga je als kijker met haar mee.  “Rampzalige vrouw die ik ben, Orestes, mijn zoon, het tweede kind….. je bent niet minder welkom in dit huis, anders was een ander wel met dit bericht gekomen…. “ Met deze woorden aanvaardt zij haar lot.

Klytemnestra is in ontreddering achtergelaten door haar man koning Agamnon. Hij heeft hun dochter en oogappel Iphegeneia geofferd voor de oorlog met Troje. Als hij terugkeert als overwinnaar doodt zij hem en ook zijn minnares Kassandra. Met deze daad wreekt zij haar dochter Iphegeneia.  Tijdens deze tienjarige oorlog heeft haar zoon Orestes in ballingschap geleefd, en haar andere dochter Electra ergens in een boom gehangen. Als Orestes terugkeert wreekt hij zijn moeder door haar en haar minnaar Aigistos te doden. Moedermoord is een wraak in de bloedlijn, en niet zonder gevolgen.

Orestes wordt overtuigend gespeeld door Bram van der Heijden. Hij is als een menner die zijn macht over de teugels verliest en daardoor waanzinnig wordt. Het muzikale Orestesthema komt op verassende wijze samen in het duet met Elektra. Daarna volgt het ontroerendste moment van de voorstelling, waarin de liefde tussen broer en zus op treffende wijze wordt vormgegeven.
Gerardjan Rijnders heeft een bewerking gemaakt van Oresteia van Aischylos. De oorspronkelijke voorstelling was een trilogie, maar Rijnders die ook tekent voor de regie heeft er een vierde deel bijgeschreven, Kinderen van de nacht.

Het is een fysieke voorstelling waarin alle theatrale middelen uit de kast worden getrokken. Dit grijpt je naar de strot. Dit is theater als totaalkunst; het ontroert, verwondert en stelt vragen. Nee is ook een antwoord.

Oresteia - Noord Nederlands Toneel, gezien 23-2, tournee t/m 17-4, www.nnt.nl

Tekst: Anita van Soest, foto: Reyer Boxem

Meer weten