Paul Groot over A Little Night Music van Sondheim
'Een rol bespringt me'
Het lijkt overdreven, maar heel Nederland kent Paul Groot. In de eerste plaats door de vele types en persiflages die hij jarenlang speelde in Kopspijkers en Koefnoen. Een nieuwe generatie kent hem vooral van stem, zo was hij recent nog te horen als Van Helsing in de bioscoophit Transylvania 3 en dagelijks als een van de poesjes in de populaire gelijknamige televisieserie. Sinds 2010 vertolkt hij bovendien uiteenlopende musicalrollen in het theater, zoals nu bij de Nederlandse Reisopera.
Sonneveld, Long, Porter
Als Paul Groot moet kiezen, dan is spelen leuker dan schrijven. ‘Het is energieker, socialer, er is al iets. Schrijven kan de hel zijn: die lege pagina, de verwijtende cursor – kom maar op met je handel! Dat vind ik een zwaarder proces om op gang te krijgen. Een rol bespringt me, daar heb ik meteen allerlei ideeën bij.’
Sinds 2010 is Paul Groot met regelmaat te zien in musicals. In komische rollen als in Shrek en Spamalot – ‘die rollen waren fysiek en vocaal killing, ik weet niet of ik dat nu nog zou trekken’ – maar al snel ook in zwaardere hoofdrollen: Wim Sonneveld, Robert Long en vorig jaar als Cole Porter in You’re the top. Lachend: ‘Omdat ik natuurlijk die imitatieachtergrond heb van Koefnoen, ben ik voor biografische musicals op zijn minst een optie. Sinds een jaar of negen heb ik zangles. Elke rol bereid ik met mijn zangleraar goed voor op de technische vereisten van de rol. Toen ik in Sonneveld van Tonny Neef overnam, moest ik meer legato, wat lyrischer zingen. Voor Robert Long moest ik wat meer op mijn medeklinkers blijven hangen om zijn geluid een beetje benaderen, en A Little Night Music is meer klassiek.’
Bijna opera
A Little Night Music (1973) is een van de eerste musicals van Sondheim die zich nadrukkelijk onttrekt aan de wetten van de Broadway-musical en tegen opera aanschurkt. Net als Sweeney Todd waarmee de Nederlandse Reisopera in 2014 veel bijval oogstte, vraagt het stuk om een gecompliceerde mix van stemmen. Uitvoeringen met louter musicalstemmen, hoe goed ook, laten altijd wat te wensen over, net zoals versies met louter zeer geschoolde stemmen. Sondheim paste zijn muziek bovendien aan op de zangers. Zo bestaat Send in the clowns – waarschijnlijk zijn bekendste nummer, gezongen door iedereen van Barbara Streisand tot Frank Sinatra – opzettelijk uit korte frases, omdat Glynis Johns wel toonvast kon zingen, maar noten niet lang aan kon houden. Wat maakt Sondheim volgens Paul Groot zo bijzonder? ‘Sondheim creëert eigenlijk per musical een totaal ander geluid. In pakweg 1986 maakte ik als regieassistent kennis met Company. Geen logische verhaallijn van a naar z, maar een mozaïekachtige plot, heel grappige teksten en bijzondere muziek. Ik was flabbergasted dat zoiets bestond. Company speelde we een maand lang in de oude DeLaMar, met onder anderen een debuterende Marc-Marie Huijbregts en Mylène d’Anjou, en het was totaal uitverkocht. Ik stond watertandend in de coulissen en wilde eigenlijk niets liever dan ook daar staan, tien meter verderop op het podium. Een jaar daarop waagde Daniël Cohen zich aan A Little Night Music, waar ik ook weer vanaf de zijlijn aan meewerkte, waardoor ik alle teksten uit mijn hoofd leerde.’
Twijfelaar
‘Now is een lied waarin advocaat Fredrik zijn strategie aan het bepalen. Hij is eigenlijk een man die niet goed naar zijn gevoel durft te luisteren, met een ietwat vage maar ook tragische voorgeschiedenis. We begrijpen dat hij elf maanden met Anne getrouwd is, die hij leerde kennen toen hij haar nog sprookjes voorlas. Daarvoor had hij een relatie met de mondaine actrice Desiree en het is niet duidelijk wie daar toen een punt achter heeft gezet. Ze hebben zelfs een kind, zonder dat hij dat weet. Zij is zijn grote liefde, maar hij durft niet voor haar te kiezen. Fredrik is een ontzettende twijfelaar, die zich door zijn ratio tegen laat houden. A Little Night Music is een zedenkomedie op muziek, maar dan niet zoals Tsjechov. Het is een constructie van drie paren die eigenlijk niet voor elkaar gemaakt zijn maar de mismatch wordt hersteld. Het heeft een link met het partners wisselen in Shakespeare’s Midsummernight’s Dream. Ook in dat speelt de magische kracht van de midzomernacht een rol. In Zweden, waar A Little Night Music zich afpeelt, is die nacht vergelijkbaar met de Chrismas Party van de Britten, dan gaan mensen dingen gekke doen. Tegelijkertijd heeft het stuk iets tragisch, alle koppels zitten vast in een ongelukkige relatie en Fredrik heeft ook moeite met ouder worden. Als je ontevreden bent over hoe je relatie nu is, is dat doortikken van de klok alleen maar bedreigender.’
Te zien t/m 9 april, foto's: Marco Borggreve
