Klein beetje hoop in groots moment

Rondom de glazen bungalow liggen dode bladeren en houtsnippers. Geen grassprietje of bloemetje te bekennen. Het prachtige toneelbeeld is een treffende illustratie van een huiselijk leven waarin de warmte ver te zoeken is.

Het gezinsleven van vader Tobias (Hajo Bruins) en moeder Agnes (Malou Gorter) is ernstig beschadigd. Zij verloren hun kind Teddy op jonge leeftijd. Claire (Janneke Remmers), de zus van Agnes, woont bij hen in en grijpt voortdurend de fles. Dochter Julia (Carina de Vroome) ziet voor de vierde keer haar huwelijk stranden en komt weer thuis wonen. En plotseling trekken hun beste vrienden Harry (Thomas Cammaert) en Edna (Emma Josten) bij hen in, omdat zij zich thuis niet meer veilig voelen.

Edward Albee schreef In wankel evenwicht in 1966, vier jaar na Who’s afraid of Virginia Woolf. Het absurdistisch getinte verhaal is somber en raadselachtig. Waarvoor de vrienden bang zijn wordt ons niet verteld. Dat ze niet vragen of ze bij Tobias en Agnes kunnen wonen maar hun plaats gewoon opeisen is bizar. Dochter Julia doet echter hetzelfde. Agnes zegt dat met de komst van Harry en Edna de ziekte, de pest, ofwel de dood in huis is gekomen. Angst regeert en iedereen zoekt zijn eigen veiligheid.

Alles is zwaar in dit inktzwarte verhaal. In de aanpak van regisseur Maren Bjørseth krijgt dat veel nadruk. In het toneelbeeld, maar ook in het acteren. Malou Gorter is groots in haar bij voorbaat mislukte pogingen om nog iets van het leven te maken. Dat zij die houding de hele tijd blijft uitstralen getuigt van grote klasse. Hajo Bruins wordt nogal eens gecast als foute man, maar speelt hier de sterren van de hemel als onhandige sul die niet weet hoe hij met zijn naasten moet omgaan. Tegen het einde schittert hij in een monolog waarin hj schrijnende wijze gestalte geeft aan zijn nikserigheid.

In wankel evenwicht is een coproductie van de Toneelschuur met Internationaal Theater Amsterdam ter gelegenheid van het vijftigjarig jubileum van de Toneelschuur. Feestelijk is deze voorstelling niet en zelfs humor ontbreekt nagenoeg. Tegen het einde als Harry en Edna weer naar hun eigen huis vertrekken, komt er echter toch nog wat licht. Ook letterlijk. Bjørseth onderstreept daarin haar kwaliteiten als regisseur en ook lichtontwerper Casper Leemhuis en decorontwerper Juul Dekker gloriëren. Hier zien we een heel klein beetje hoop in een groots moment.

In wankel evenwicht is alleen in Haarlem te zien t/m 13 april