4

Porgy & Bess is een geoliede swing- en songmachine

Charlie Parker, Chet Baker, Ray Charles. John Coltrane, Miles Davis, Herbie Hancock, Keith Jarrett, Janis Joplin. De lijst van blues-, jazz- en popartiesten die een versie van het wiegeliedje Summertime opnamen is eindeloos. Ook It ain’t necessarily so is ontelbaar vaak gecovered. Klassiek is de versie van Aretha Frankin uit 1959 maar ook Bronski Beat, Cher, Brainbox en Jamie Cullum maakten er hun versie van.

En dan zijn er nog I loves you Porgy, onsterfelijk door de versie van Nina Simone en als je I got plenty of nothing googlet kom je terecht bij Frank Sinatra. Maar hoe heerlijk is het om al deze evergreens weer eens  te horen in de opera waar ze zijn uitgeplukt: Porgy & Bess van George en Ira Gershwin die in 1935 in première ging. De opera was niet meteen een groot succes, omdat deze niet overal kon worden opgevoerd met meer dan honderd zangers en musici. Maar de songs uit de opera werden al snel hits. De erven Gershwin zorgen er nu voor dat de opera alleen nog kan worden uitgevoerd als er minstens 130 zangers en musici aan meedoen. De inmiddels 77-jarige Henk van der Meyden is een groot fan en haalde de opera met de volledig zwarte cast opnieuw naar Nederland. Deze cast toert al jaren samen en dat kun je zien.

Het is een perfect geoliede swing- en songmachine. Met een traditioneel decor dat Catfish Row, de plek waar Porgy woont, en het bos waar de dorpelingen van Catfish Row gaan picknicken uitbeeld. De kreupele armoedzaaier Porgy woont in een hutje. Als op een dag de prachtige prostituee Bess komt aanlopen is hij verkocht. Na een moord zoekt ze bescherming bij hem. Maar ze wordt aan alle kanten verleid door mannen die haar aan de coke willen krijgen en willen aanranden. Dat laat Porgy niet op zich zitten. Hij gaat op de vuist met een belager van Bess en verdwijnt in de gevangenis voor een week. In die tijd komt de cokedealer langs. Bess kan de verleiding niet weerstaan en vertrekt naar New York.

Prachtig is het duet waarin de twee elkaar de liefde verklaren Bess, You is my woman now. Maar ook alle massascènes waarin meer dan veertig zangers meezingen en -swingen zijn indrukwekkend. Vooral aan het eind, als Porgy terugkomt en niemand durft te zeggen dat Bess de benen heft genomen toont de klasse van deze voorstelling. De ontreddering op de gezichten van alle dorpelingen is zo groot dat je bijna een golf van ontzetting door de  door de zaal voelt gaan.

Porgy & Bess, gezien op 7-3-20-15 in het RAI Theater Amsterdam. daar nog t/m 14 maart.

Foto Luciano Romano

Meer weten