A Little Night Music - Nederlandse Reisopera
4

A Little Night Music - Nederlandse Reisopera

Reisopera tilt Sondheim-musical naar hoger niveau

Gezien op: 

16 maart, Wilminktheater Enschede

Te zien t/m: 

9 april

In Later is allang begonnen: het muziektheater van de toekomst pleit de Raad voor Cultuur voor musical als serieuze kunstvorm die niet alleen aan de vrije markt moet worden overgelaten. Een pleidooi dat de Nederlandse Reisopera met A Little Night Music van een uitroepteken voorziet. Ingrediënten? Een geweldige cast, een prachtig toneelbeeld, Het Gelders Orkest in plaats van een geluidsband en… het genie van Stephen Sondheim.

Hoewel Soldaat van Oranje richting drie miljoen bezoekers gaat, weet vrijwel niemand wie de muziek componeerde (Tom Harriman). Hoe anders is dat in de Verenigde Staten, waar Sondheim op eenzelfde voetstuk staat als Puccini en Verdi in Italië. Wat Sondheim zo bijzonder maakt, is de enorme gelaagdheid van zijn teksten en muziek. Zijn oog voor detail is berucht. Geen woord staat waar dan ook louter als vulling en hoe meer je je in zijn muziek verdiept, hoe complexer en ingenieuzer die wordt.

Dat is niet anders bij A Little Night Music, waarbij het verhaal over de moeizame relatie van drie koppels samensmelt met de muzikale vorm: nagenoeg de gehele musical is in driekwartsmaat. Waar in de dialogen alle personages vooral de schijn ophouden, openbaren zij zingend hun werkelijke gedachten en gevoelens. Meteen al in de eerste scène, als advocaat Fredrik Egerman in Now zo rationeel mogelijk redeneert hoe hij zijn jonge echtgenote Anne in bed moet krijgen. Zijn zoon vraagt zich in Later af wanneer hij eindelijk serieus genomen wordt, terwijl Anne in Soon vooral over een verre toekomst zingt. De drie melodieën komen samen, maar niemand luistert naar elkaar.

Hetzelfde gebeurt even later als Fredrik zijn grote liefde Desirée Armfeldt vertelt over zijn liefde voor Anne en hij haar sarcastische opmerkingen (‘Let me get my hat and my knife!’) niet hoort. Omgekeerd gebeurt voorafgaand aan Sondheims bekendste nummer Send in the clowns: op het moment dat Desirée verwacht dat Fredrik eindelijk voor haar zal kiezen, eindigt zijn monoloog met zijn keuze voor Anne.

Send in the clowns is door iedereen van Barbra Streisand tot Frank Sinatra gezongen, vaak te gezocht mooi. Bij de Reisopera vindt Susan Rigvava-Dumas precies de juiste balans waarbij haar tegenspeler Paul Groot net als de hele avond bewonderenswaardig er niet voor kiest op het publiek te spelen, maar de afstandelijke en in zichzelf gekeerde advocaat blijft. In de over de hele linie ijzersterke cast vallen daarnaast Inez Timmer (Madame Armfeldt) en bovenal Sanne Franssen op, die in The Millar’s Son moeiteloos de hele zaal om haar vinger windt.

Sondheims oog voor detail komt bij de Reisopera terug in het decor- en kostuumontwerp. Sondheim baseerde A Little Night Music op Ingmar Bergmans Glimlach van een zomernacht, hier te herkennen aan de semi-tijdloze laat negentiende eeuwse kostuums. De rol van het ensemble, dat als het koor in een Grieks drama fungeert, is duidelijk zichtbaar in de tweede akte, waarin het buitenverblijf van Madame Armfeldt als in marmer gegoten lijkt. De claustrofobische binnenwereld die in de eerste akte dankzij verschuifbare rode wanden soepel kamerwisselingen mogelijk maakte, is opengebroken. De rode kostuums zijn vervangen door grijze, alleen Desirée blijft in het rood. Niet zozeer als teken van het vast willen houden aan een acteercarrière die meer en meer in het slop dreigt te raken, maar als visueel equivalent van haar liefde voor Fredrik.

Ryan Bancroft hield het Gelders Orkest net iets te strak in de hand, pas tijdens het slotapplaus durfde het orkest zich volledig over te geven aan de meeslepende muziek, maar zo kreeg de uit naast ervaren zangers vooral uit jonge talenten bestaande cast alle ruimte. Wie na het zien van A Little Night Music vol blijft houden dat musical louter licht amusement is: send in the clowns.

Te zien t/m 9 april, foto's: Marco Borggreve

Meer weten