Schaamteloos moralistisch, oprecht en mooi

Zoals vaker beginnen de Verleiders hun voorstelling met vragen aan het publiek. Wie heeft er gestemd? Wie van de niet-stemmers deed dat bewust? Wie heeft een abonnement op een krant? Wie doet er vrijwilligerswerk? Zo scheppen de Verleiders direct een band met hun publiek dat daardoor open staat voor de informatie die zij vervolgens over hen uitstrooien.

Stem kwijt heeft de teloorgang van de democratie als thema. Vanuit verschillende invalshoeken belichten de vijf spelers het politieke bestel. Tom de Ket legt uit waarom politiek een kutbaan is. Dossiers vreten is oersaai. Je moet altijd op je tenen lopen, want alles wat je doet wordt uitvergroot. Hij zegt heel erg blij te zijn dat er mensen zijn die dit werk ambiëren zodat hij het dus niet hoeft te doen en daarmee tijd over houdt voor leuke dingen, zoals op een podium staan.

Alle vijf spelers krijgen solo’s waarin zij een ander aspect van het politieke spel belichten. Zo verhaalt Victor Löw over belastingvreugdedag en heeft Leopold Witte een gloedvol betoog over een gesprek dat hij als puber had met zijn vader dat uitmondt in de conclusie dat slechte dingen in de wereld niet gebeuren door slechte mensen maar door goede mensen die niets doen. Talloze onderwerpen, visies en affaires komen langs. Van het lobbycircuit in Brussel, zakkenvullers als Loek Hermans tot aan oplichters als Henry Keizer en de opvatting dat de staat is verworden tot hoer van multinationals.

Twee keer wordt de stand up sfeer doorbroken met scènes van vergaderingen van het bestuur van een vereniging waarvan de leden stokoud zijn. Het is een uiterst geslaagde stijlbreuk waarin alle vijf spelers fantastisch acteren. Leopold Witte en George van Houts blijken prachtige oude mannen, maar het is vooral nieuwkomer Marcel Hensema die imponeert. Zijn gezichtsuitdrukkingen en de fijn gedoseerde stiltes zijn verfijnde, meesterlijke acteerprestaties. Prachtig is ook het moment waarop hij alleen op een leeg toneel achter een klein tafeltje een hilarische vertaling zingt van Woody Guthries This land is your land. Hensema doet dat zachtjes en schuchter en laat de zaal op dezelfde wijze meezingen.

Stem kwijt is opnieuw een boordevolle voorstelling waarin de kennisoverdracht slim gedoseerd is en fraai wordt vermengd met persoonlijke observaties en meningen. De rode draad is dat de democratie is uitgehold door de individualisering met onverschilligheid als gevolg. De voorstelling eindigt dan ook in een oproep aan burgers om actief te worden. Schaamteloos moralistisch, maar oprecht en mooi.

Foto: Raymond van Olphen