Schrijver/regisseur Koos Terpstra: ‘Niets zo moeilijk als een simpel verhaal’

De pandemie zorgt voor een uiterst schraal theaterseizoen met weinig nieuwe toneelstukken en dan meestal ook nog met maar een of twee acteurs. In april meldde producent Hummelinck Stuurman dat Liefdesles, 'een mix van Agathie Christie en Harold Pinter' geannuleerd werd. Direct daarna besloten schrijver/regisseur Koos Terpstra en de vier acteurs het op eigen risico te gaan maken. Dat is nog nooit vertoond in toneelland.

In Liefdesles ontmoeten we een psychiater, een therapeut en twee patiënten en gaat het gesprek over wat we nodig hebben in de liefde. Wat zeggen we wel en wat niet? Terpstra noemt Liefdesles ook een whodunnit. ‘Het is een mix van Agathie Christie en Harold Pinter.’ Zoals gebruikelijk nam Terpstra samen met co-auteur Nhung Dam uitgebreid de tijd voor het script. Ze schreven en schaafden wel negen maanden, verdeeld over een jaar of drie. Thans werken ze met versie 48. Het duo vroeg een amateurgezelschap om het stuk te spelen om goed te kunnen zien hoe het verhaal overkomt bij het publiek. Heel leerzaam, aldus Terpstra. ‘Niet is zo moeilijk als het schrijven van een simpel verhaal. Als mensen een stuk zien dat ze niet snappen, denken ze vaak dat het dan wel diepgang zal hebben. Maar daar neem ik geen genoegen mee. Nhung en ik willen dat mensen precies snappen wat wij willen vertellen.’ Terpstra schreef zo’n vijftig toneelstukken en is naar eigen zeggen een langzame schrijver. Hij las zijn stukken vaak voor aan anderen waaronder de in 2018 overleden criticus Loek Zonneveld. ‘Loek nam altijd zijn enthousiasme mee en was erg stimulerend.’

Liefdesles is de opvolger van Hartstocht, een thriller uit 2016, een ijzersterke voorstelling die het publiek zeven kwartier aan de stoel genageld hield. Liefdesles is nog beter, denkt Terpstra. ‘We hebben inmiddels een viertal try-outs gehad en de voorstelling is af. Lastig was wel dat we vorige week toch weer enkele scènes hebben herschreven. Dat is het ergste wat je als schrijver kan overkomen, zeker als je ook de regisseur bent. Dan moet je weer in die andere rol kruipen. Ik had daar echt geen zin in, maar het moest. Iedereen moet het kunnen snappen en je mag de diepgang niet laten lopen.’ Terpstra’s werkwijze is ook ingegeven door zijn regiewerk voor cabaretiers. ‘Als een grap niet werkt, ligt dat niet aan het publiek, maar aan ons. Dus ik ga eindeloos door totdat de voorstelling is zoals ik het wil.’

Door corona verdienen theaters en hun bespelers nauwelijks geld. Dat producent Hummelinck Stuurman wilde stoppen met Liefdesles was dan ook niet zo vreemd. ‘Maar wij wilden dus door. We gingen rekenen en besloten dat het stuk te mooi was om op te geven. Later kwam er extra geld via het Kick Start Fonds en is Hummelinck Stuurman weer ingestapt als medeproducent. Het is een glibberig pad waar we ons op begeven. Onze inkomsten zijn afhankelijk van hoeveel kaartjes er verkocht gaan worden. We weten natuurlijk dat het publiek momenteel terughoudend is. Maar de theaters zijn uiterst zorgvuldig met de anderhalve-meter-regels. Voor ons als toneelmakers is deze situatie heel erg bijzonder. De acteurs zijn enorm betrokken en dat is erg lekker werken.’

Liefdesles gaat zondag 4 oktober in première in Haarlem en is te zien t/m 31 januari 2021.
Foto Koos Terpstra: Ruud Pos